Polacy zrzucają tysiące zbędnych kilogramów

Wyniki polskich badań epidemiologicznych są niepokojące. Więcej niż połowa dorosłej populacji ma nadmierną masę ciała. Problem ten dotyczy ponad 60 proc. mężczyzn i około 50 proc. kobiet. Co więcej, częstość występowania nadwagi i otyłości w Polsce wykazuje tendencję wzrostową.

Z wyników badania NATPOL 2011 wynika, że odsetek otyłych mężczyzn wzrósł z 16 proc. w 1997 r. do 25 proc. w 2011 r. Ogólnopolski program redukcji masy ciała, realizowany przez Instytut Żywności i Żywienia w ramach projektu „Zachowaj równowagę”, pomaga temu przeciwdziałać.

„Dane epidemiologiczne wskazują, iż należy zmobilizować wszelkie siły do walki z największą epidemią XXI wieku, jaką jest otyłość. Skuteczne działania pozwolą zmniejszyć liczbę zachorowań na cywilizacyjne choroby przewlekłe, a tym samym zaoszczędzić spore kwoty z budżetu państwa przeznaczane na leczenie otyłości i jej powikłań” – mówi doktor med. Wioleta Respondek z Instytutu Żywności i Żywienia (IŻŻ).

Podkreśla jednocześnie, że prowadzone przez IŻŻ wraz z Polskim Towarzystwem Dietetyki – w ramach projektu „Zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym poprzez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej” (znanego pod skróconą nazwą „Zachowaj równowagę”) – ogólnopolskie bezpłatne 12-tygodniowe programy redukcji masy ciała, stanowią skuteczne i, z punktu widzenia budżetu państwa, finansowo korzystne narzędzie walki z otyłością. Łącznie uczestnicy pierwszych 7 (z 32 zaplanowanych) edycji zrzucili już prawie 1,5 tony zbędnej wagi!

Programy redukcji masy ciała przeprowadzono już z powodzeniem w: Warszawie, Lublinie, Łańcucie, Rzeszowie, Bydgoszczy, Krakowie i Nowym Sączu. W najbliższych miesiącach zakończą się działania w kolejnych sześciu miastach: Wrocławiu, Kłodzku,  Kraśniku, Uniejowie, Poznaniu i Kościanie.

Dotychczasowe wyniki są imponujące:

– w 7 miastach w programach uczestniczyło łącznie 354 osób;

– łącznie uczestnicy stracili 1421 kg i zredukowali BMI o 21 jednostek;

– średnia redukcja masy ciała uczestnika to około 5 kg;

– rekordzista stracił na wadze 22,9 kg – redukując masę ciała ze 120,9 kg do 98 kg; obniżył przy tym BMI z 41,8 (otyłość olbrzymia) do 33,9 (otyłość I stopnia) i dzięki temu znacznie zmniejszył zagrożenie zdrowia.

„Nasze doświadczenia z realizacji bezpłatnych dla pacjentów, 12-tygodniowych programów redukcji masy ciała wskazują, że stanowią one skuteczne i stosunkowo tanie systemowe rozwiązanie w walce z otyłością. Koszt takiej kompleksowej opieki nad jednym pacjentem wynosi około 1500 zł. Podczas 12 tygodni pacjent korzysta dwa lub trzy razy w tygodniu z fachowo prowadzonych ćwiczeń na sali i w basenie, ma dwa indywidualne spotkania z dietetykiem i dwa spotkania na warsztatach dietetycznych. Uczestniczy też w sześciu spotkaniach z psychologiem. Każdy ma wykonywaną próbę wysiłkową z oceną kardiologa, dwukrotne badania krwi i podlega kontroli lekarskiej” – informuje prof. dr hab. med. Mirosław Jarosz, dyrektor IŻŻ i kierownik całego projektu „Zachowaj równowagę”.

Według profesora Mirosława Jarosza, wziąwszy pod uwagę fakt, że wymienione działania przynoszą dobre efekty odchudzające i mobilizują pacjentów do utrzymywania prozdrowotnych nawyków żywieniowych oraz właściwej aktywności fizycznej, można stwierdzić, że ich koszt jest uzasadniony ekonomicznie.

„Programy takie pozwalają na zmniejszenie rozpowszechnienia przewlekłych chorób niezakaźnych, w tym przede wszystkim cukrzycy, chorób układu krążenia i nowotworów, których leczenie stanowi ogromne obciążenie dla budżetu państwa. Przykładowo, wydatki ponoszone na  leczenie samej cukrzycy i jej powikłań to kilka miliardów złotych rocznie. Jednak warunkiem efektywności proponowanych programów redukcji masy ciała w skali populacyjnej jest stworzenie możliwości ich przeprowadzania z większą częstością i w większej liczbie placówek” – dodaje prof. Mirosław Jarosz.

Zwraca przy tym uwagę, że takie działania są przez społeczeństwo bardzo oczekiwane, o czym świadczy fakt, że we wszystkich edycjach programu chętnych było zdecydowanie więcej niż miejsc. W woj. podkarpackim np. zgłosiło się blisko 2500 osób na 50 miejsc. Zasadne jest zatem rozważenie wprowadzenia takich działań, być może z pewnymi modyfikacjami,  do koszyka świadczeń zdrowotnych.

W ramach projektu „Zachowaj równowagę” do końca 2015 r. łącznie odbędą się 32 edycje bezpłatnych 12-tygodniowych programów redukcji masy ciała. Kompleksową opieką dietetyków, rehabilitantów, psychologów i lekarzy zostanie objętych łącznie około 1600 osób zmagających się z otyłością lub nadwagą. Realizatorami programów są placówki medyczne mające podpisane umowy z NFZ i posiadające niezbędne zaplecze do przeprowadzenia próby wysiłkowej z oceną kardiologa, zajęć z psychologiem i zajęć sportowych.

Ponadto, niezależnie od 12-tygodniowych programów redukcji masy ciała, w wybranych placówkach służby zdrowia w całej Polsce organizowane są dietetyczne punkty konsultacyjne, w których pacjenci mogą korzystać z bezpłatnych porad żywieniowych.

Dotychczas udzielono ich około 2000. Wielu pacjentów zgłasza potrzebę częstszych wizyt u dietetyka. Wskazuje to na fakt, że wprowadzenie poradnictwa dietetycznego do systemu zarówno podstawowej, jak i specjalistycznej ochrony zdrowia powinno stanowić nierozłączny element walki z otyłością.

Bieżące informacje o działaniach prowadzonych w placówkach służby zdrowia oraz na temat samego projektu „Zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym poprzez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej”, realizowanego przez Instytut Żywności i Żywienia wraz z partnerami w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy (SPPW), przy udziale finansowym Ministerstwa Zdrowia, dostępne są na stronie internetowej: www.zachowajrownowage.pl

Dodatkowe informacje o Szwajcarsko-Polskim Programie Współpracy (SPPW) dostępne są na stronie internetowej: www.programszwajcarski.gov.pl

Źródłem wiedzy na temat zdrowego odżywiania i zdrowego stylu życia jest strona internetowa Instytutu Żywności i Żywienia: www.izz.waw.pl”>www.izz.waw.pl